Toàn quốc HƯỚNG DẪN CHI TIẾT THỦ TỤC KHAI NHẬN DI SẢN THỪA KẾ ĐẤT NHÀ NƯỚC

Trong quá trình thực hiện quyền thừa kế tài sản của người đã mất, việc khai nhận di sản thừa kế là một bước quan trọng và bắt buộc nhằm xác lập quyền hợp pháp cho người thừa kế đối với toàn bộ tài sản, đặc biệt là quyền sử dụng đất thuê của Nhà nước. Thủ tục này đóng vai trò là cơ sở pháp lý vững chắc để người thừa kế có thể tiếp nhận di sản một cách hợp pháp, đồng thời đảm bảo mọi quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến đất và tài sản gắn liền với đất. Theo quy định tại Điều 59 Luật Công chứng 2024, từ ngày 01/7/2025, thủ tục khai nhận di sản thừa kế được tiến hành dưới hình thức công chứng văn bản phân chia di sản, không còn phân biệt riêng biệt giữa khai nhận di sản và công chứng thỏa thuận phân chia di sản như trước đây, mà được thực hiện chung trong một quy trình pháp lý đồng bộ.

Văn phòng công chứng là cơ quan có trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ khai nhận di sản thừa kế, kiểm tra tính hợp pháp và bảo đảm rằng việc phân chia di sản thực hiện đúng theo quy định pháp luật. Công chứng viên đóng vai trò trung gian, kiểm soát tính đầy đủ của hồ sơ và xác nhận tính pháp lý của văn bản phân chia di sản, từ đó giúp người thừa kế có cơ sở pháp lý vững chắc để thực hiện các quyền liên quan đến tài sản.

Hồ sơ khai nhận di sản thừa kế đất thuê của Nhà nước cần đầy đủ các thành phần sau:

• Giấy chứng tử hoặc các giấy tờ pháp lý khác chứng minh người để lại di sản đã qua đời;
• Di chúc hợp lệ trong trường hợp thừa kế theo di chúc; hoặc giấy tờ chứng minh mối quan hệ thừa kế hợp pháp trong trường hợp thừa kế theo pháp luật, bao gồm cả các trường hợp người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc theo quy định tại Bộ luật Dân sự;
• Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất trong trường hợp di sản là quyền sử dụng đất hoặc các loại tài sản bắt buộc phải đăng ký quyền sở hữu;
• Hợp đồng thuê đất đã ký kết với Nhà nước;
• Các giấy tờ khác theo yêu cầu của công chứng viên nhằm đảm bảo thủ tục pháp lý đầy đủ và hợp lệ.

Sau khi hoàn thiện hồ sơ, thủ tục niêm yết văn bản phân chia di sản được tiến hành theo Điều 44 Nghị định số 104/2025/NĐ-CP, nhằm thông báo rộng rãi tới cộng đồng và những người có quyền lợi liên quan:

• Thời hạn niêm yết: 15 ngày;
• Cơ quan thực hiện: Trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người để lại di sản thường trú cuối cùng. Trường hợp không xác định được nơi thường trú thì lấy nơi tạm trú cuối cùng; nếu di sản là bất động sản, niêm yết tại xã nơi có bất động sản;
• Nội dung niêm yết: Họ tên người để lại di sản, người thừa kế, quan hệ thừa kế giữa các bên, danh mục di sản; đồng thời ghi nhận nếu có khiếu nại hoặc tố cáo về việc bỏ sót, giấu giếm người thừa kế. Trong trường hợp di sản không thuộc quyền sở hữu hoặc sử dụng hợp pháp của người để lại di sản, khiếu nại sẽ được gửi cho tổ chức hành nghề công chứng đã tiếp nhận hồ sơ và thông báo cho Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện niêm yết.

Sau khi kết thúc thời gian niêm yết, nếu không phát sinh bất kỳ tranh chấp nào giữa các đồng thừa kế, các bên sẽ tiến hành ký văn bản khai nhận di sản hoặc thỏa thuận phân chia di sản theo đúng quy định pháp luật. Văn bản này trở thành căn cứ pháp lý quan trọng để tiếp tục thực hiện các thủ tục sau, bao gồm đăng ký biến động quyền sử dụng đất sang tên người thừa kế hoặc xin phép tiếp tục thuê đất của Nhà nước, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan và tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật hiện hành.

Việc thực hiện đầy đủ các bước nêu trên giúp người thừa kế bảo đảm tính hợp pháp trong tiếp nhận quyền sử dụng đất, giảm thiểu rủi ro pháp lý và tránh phát sinh tranh chấp sau này, đồng thời tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho các thủ tục hành chính tiếp theo liên quan đến đất thuê của Nhà nước. Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.