Toàn quốc Hương vị đặc trưng khiến tung lò mò trở nên “ghiền”

Ẩn chứa trong món ăn truyền thống của người Chăm là một hương vị khó quên, đó chính là tung lò mò – món lạp xưởng bò đậm đà, cay nhẹ và thơm nức mũi. Không chỉ là đặc sản dân dã, tung lò mò còn phản ánh nét văn hóa ẩm thực đặc sắc của cộng đồng người Chăm Nam Bộ. Từng miếng lạp xưởng khô, săn chắc, hòa quyện mùi bò và gia vị truyền thống đã làm say lòng biết bao du khách.

1. Nguồn gốc và ý nghĩa của tung lò mò trong văn hóa người Chăm
Tung lò mò là món ăn có lịch sử lâu đời, được xem như biểu tượng cho sự khéo léo và tinh tế của người Chăm trong nghệ thuật chế biến thịt bò.

• “Tung lò mò” trong tiếng Chăm có nghĩa là lạp xưởng bò, món ăn được làm từ thịt bò xay nhuyễn, trộn cùng mỡ bò, tỏi, ớt, tiêu và nhiều loại gia vị đặc trưng.
• Trước kia, người Chăm chỉ làm tung lò mò vào dịp lễ lớn như Ramadan hoặc cưới hỏi, xem đây là món quà quý dâng tặng khách quý.
• Qua thời gian, món ăn này lan rộng ra cộng đồng người Việt ở các tỉnh Nam Bộ, đặc biệt là An Giang, Ninh Thuận, Bình Thuận.

Không chỉ là món ăn, tung lò mò còn là cách người Chăm lưu giữ hương vị truyền thống, kết nối quá khứ với hiện tại.


2. Quy trình làm tung lò mò – Bí quyết giữ trọn vị bò đặc trưng
Để tạo nên hương vị thơm ngon, từng công đoạn làm tung lò mò đều được người Chăm chăm chút tỉ mỉ.


Chọn nguyên liệu
Nguyên liệu quyết định 70% chất lượng của món tung lò mò. Người làm thường chọn thịt bò tươi, có chút mỡ để khi chế biến không bị khô. Tỷ lệ thịt – mỡ thường là 7:3 để tạo độ mềm vừa phải.

Tẩm ướp gia vị

• Gia vị được trộn theo bí quyết riêng, gồm: tỏi giã nhuyễn, tiêu sọ, ớt khô, gừng, muối và đặc biệt là cơm nguội lên men để tạo vị chua nhẹ tự nhiên.
• Hỗn hợp thịt được trộn đều và ủ qua đêm cho ngấm đều gia vị, giúp tung lò mò có hương thơm đặc trưng.

Nhồi và phơi sấy
Thịt sau khi ướp được nhồi vào ruột bò đã làm sạch. Người Chăm thường phơi nắng tự nhiên trong 2–3 ngày hoặc sấy nhẹ để thịt se lại mà vẫn giữ được độ ẩm.

Giai đoạn hoàn thiện
Sau khi phơi, tung lò mò có thể bảo quản trong ngăn mát và dùng dần. Khi ăn, chỉ cần nướng hoặc chiên lên là dậy mùi thơm hấp dẫn.

Từng khâu được thực hiện thủ công, giữ nguyên cách làm truyền thống để tạo nên hương vị nguyên bản khó lẫn với bất kỳ loại lạp xưởng bò nào khác.

3. Hương vị đặc trưng khiến tung lò mò trở nên “ghiền”
Không phải ngẫu nhiên mà tung lò mò được nhiều người ví là “linh hồn” của ẩm thực Chăm.

• Hương thơm nhẹ của thịt bò kết hợp với vị cay nồng của ớt, tiêu khiến món ăn trở nên đậm đà hơn khi vừa chạm đầu lưỡi.
• Vị chua dịu nhẹ từ cơm lên men giúp cân bằng chất béo, tạo cảm giác ăn hoài không ngán.
• Khi nướng chín, tung lò mò tỏa mùi thơm hấp dẫn, vỏ ngoài giòn nhẹ nhưng bên trong vẫn mềm ẩm, thơm vị thịt bò.

Đây cũng là điểm khác biệt giữa tung lò mò và các loại lạp xưởng thông thường – không dùng thịt heo mà hoàn toàn làm từ bò, mang đến trải nghiệm mới lạ và mạnh mẽ hơn.

4. Cách thưởng thức tung lò mò ngon nhất
Không chỉ là món ăn chơi, tung lò mò còn có thể biến tấu đa dạng trong nhiều bữa ăn.

Nướng than hoặc chiên

• Cách phổ biến nhất là nướng trên bếp than, giúp lớp vỏ ngoài hơi xém, giòn nhẹ và dậy mùi khói đặc trưng.
• Nếu chiên, nên để lửa nhỏ, giúp tung lò mò chín đều, không bị khô. Khi cắt ra, phần nhân vẫn giữ được màu đỏ sậm hấp dẫn.

Dùng kèm rau sống và nước chấm
Tung lò mò ngon nhất là khi ăn kèm với rau sống, dưa leo, ớt và chấm muối tiêu chanh hoặc tương ớt. Sự kết hợp giữa vị cay, chua và mặn khiến món ăn tròn vị hơn.

Làm món nhậu hoặc quà biếu

• Với hương vị đậm đà, tung lò mò rất thích hợp để làm mồi nhậu trong các buổi tụ tập bạn bè.
• Ngoài ra, nhiều người còn chọn Tung Lò Mò (Lạp Xưởng Bò) 500gr đóng gói sẵn để làm quà biếu – vừa sang trọng vừa đậm chất đặc sản vùng miền.
• Tham khảo nhiều hơn tại: https://dacsanbamien.my.cam

Mỗi cách chế biến mang đến một cảm nhận khác nhau, nhưng điểm chung là sự hòa quyện của vị bò thơm nồng và gia vị cay nhẹ khó quên.


5. Tung lò mò – Món quà đặc sản mang đậm dấu ấn miền Nam
Tung lò mò không chỉ là món ăn, mà còn là niềm tự hào văn hóa của người Chăm Nam Bộ.

• Hiện nay, món ăn này đã trở thành đặc sản nổi tiếng ở các tỉnh An Giang, Châu Đốc, Ninh Thuận, Bình Thuận và được nhiều du khách tìm mua khi có dịp ghé thăm.
• Các cơ sở sản xuất hiện đã mở rộng quy mô, đóng gói hút chân không tiện lợi, giúp tung lò mò có thể vận chuyển xa mà vẫn giữ trọn hương vị.
• Bên cạnh đó, nhiều thương hiệu còn sáng tạo thêm các phiên bản lạp xưởng bò cay hoặc lạp xưởng người Chăm truyền thống để phục vụ khẩu vị đa dạng hơn.

Khi nhâm nhi từng miếng tung lò mò nóng hổi, người ta không chỉ cảm nhận vị ngon đậm đà mà còn thấy được cả câu chuyện văn hóa, tinh thần lao động cần mẫn của người Chăm – những con người luôn gìn giữ nét đẹp truyền thống qua từng món ăn.