Toàn quốc NHỮNG ĐIỀU KIỆN PHÁP LÝ KHI GIỮ TÀI SẢN NGƯỜI KHÁC ĐỂ CẤN TRỪ NỢ

Trong thực tế, không ít trường hợp chủ nợ và con nợ lựa chọn giải pháp dùng tài sản để cấn trừ nghĩa vụ trả nợ thay vì thanh toán bằng tiền. Tuy nhiên, việc cầm giữ hoặc sử dụng tài sản của người khác không phải lúc nào cũng hợp pháp. Pháp luật Việt Nam quy định rất rõ ràng về điều kiện, trình tự và phạm vi được phép giữ tài sản của người khác trong trường hợp này, nhằm bảo đảm quyền sở hữu và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan. Việc tuân thủ đúng quy định không chỉ giúp quá trình đòi nợ diễn ra minh bạch, mà còn tránh được rủi ro về tranh chấp dân sự hoặc trách nhiệm hình sự.

Theo quy định hiện hành, pháp luật chỉ công nhận quyền cầm giữ tài sản của chủ nợ khi có sự đồng thuận và thỏa thuận cụ thể của chính chủ sở hữu tài sản. Sự đồng thuận này phải được thể hiện một cách minh bạch, có căn cứ pháp lý rõ ràng và tuân thủ ba nguyên tắc cơ bản sau đây:

Thứ nhất, phải có thỏa thuận cấn trừ nghĩa vụ bằng văn bản. Việc các bên thống nhất dùng tài sản để thanh toán khoản nợ cần được lập thành biên bản hoặc hợp đồng bằng văn bản. Trong đó, phải ghi rõ thông tin các bên, loại tài sản được dùng để cấn trừ, giá trị tương ứng, và sự tự nguyện của con nợ khi chuyển giao quyền sở hữu. Văn bản này có hiệu lực pháp lý tương đương hợp đồng dân sự, là căn cứ để Tòa án hoặc cơ quan thi hành án xem xét trong trường hợp phát sinh tranh chấp.

Thứ hai, không được xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của bên thứ ba. Nghĩa là tài sản được dùng để cấn trừ phải thuộc quyền sở hữu hợp pháp của con nợ, không trong tình trạng tranh chấp, cầm cố, thế chấp cho nghĩa vụ khác, hoặc là tài sản chung với người không liên quan đến khoản nợ. Trong trường hợp tài sản đó liên quan đến người thứ ba mà không có sự đồng ý của họ, thỏa thuận cấn trừ có thể bị vô hiệu theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015.

Thứ ba, thỏa thuận phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật Nhà nước. Điều này bao gồm việc đảm bảo các chính sách, quy định về thuế, phí, lệ phí và các nghĩa vụ tài chính khác khi chuyển giao tài sản. Thỏa thuận không được trái với nguyên tắc tự nguyện, trung thực, thiện chí và không vi phạm điều cấm của pháp luật, cũng như không được lợi dụng việc cấn trừ để trốn tránh nghĩa vụ tài chính hoặc gian lận tài sản.

Trong trường hợp con nợ không thực hiện đúng cam kết thanh toán, pháp luật ưu tiên khuyến khích thương lượng, hòa giải để tìm ra phương án phù hợp như gia hạn thời gian trả nợ, giảm lãi hoặc tiếp tục cấn trừ tài sản theo thỏa thuận. Nếu các biện pháp thương lượng không đạt được kết quả, chủ nợ có thể khởi kiện đến Tòa án nhân dân có thẩm quyền để yêu cầu giải quyết theo trình tự tố tụng dân sự. Việc tự ý chiếm giữ hoặc sử dụng tài sản của con nợ mà không có sự đồng ý hợp pháp có thể bị xem là hành vi xâm phạm quyền sở hữu, dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng, thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Tóm lại, việc giữ tài sản của người khác để cấn trừ nghĩa vụ trả nợ chỉ hợp pháp khi có sự đồng thuận rõ ràng, văn bản hợp lệ và tuân thủ quy định pháp luật. Đây là cơ sở quan trọng giúp đảm bảo quyền lợi của chủ nợ đồng thời bảo vệ quyền sở hữu hợp pháp của con nợ. Do đó, trước khi thực hiện bất kỳ hành động nào liên quan đến việc cầm giữ hoặc sử dụng tài sản, các bên nên tham khảo ý kiến tư vấn pháp lý từ luật sư để tránh vi phạm và đảm bảo mọi giao dịch được tiến hành đúng quy định của pháp luật hiện hành. Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.