- Tham gia
- 22/11/24
- Bài viết
- 213
- Thích
- 0
- Điểm
- 16
Căn cứ Điều 62 của Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), pháp luật quy định rõ ràng những trường hợp mà người bị kết án có thể được miễn chấp hành hình phạt tù, thể hiện sự khoan hồng của Nhà nước đối với những người đã cải tạo tốt hoặc gặp các hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.
Trường hợp được miễn chấp hành hình phạt tù do đặc xá hoặc đại xá
Người bị kết án phạt tù có thể được miễn thi hành án nếu được Nhà nước đặc xá hoặc đại xá. Đặc xá là quyết định tha tù trước thời hạn do Chủ tịch nước ban hành, thường nhân các dịp lễ lớn hoặc sự kiện trọng đại của đất nước. Đại xá là hình thức khoan hồng cao hơn, tha tội hoàn toàn cho một nhóm người phạm tội nhất định do Quốc hội quyết định trong những sự kiện quan trọng về chính trị, xã hội.
Người bị kết án cải tạo không giam giữ hoặc tù có thời hạn đến 03 năm chưa chấp hành hình phạt
Đối với những người này, nếu chưa bắt đầu thi hành án, Tòa án có thể quyết định miễn thi hành hình phạt theo đề nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát trong những trường hợp sau:
Trong trường hợp này, nếu người bị kết án đã lập công lớn (giúp đỡ điều tra tội phạm không liên quan đến tội của mình, cứu người hoặc tài sản có giá trị cao) hoặc mắc bệnh hiểm nghèo, đồng thời không còn nguy hiểm cho xã hội, thì có thể được miễn toàn bộ hình phạt tù còn lại theo đề nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát và quyết định của Tòa án.
Người bị kết án phạt tù đến 03 năm, đã được tạm đình chỉ chấp hành hình phạt
Nếu trong thời gian được tạm đình chỉ thi hành án, người bị kết án có hành vi lập công hoặc chấp hành tốt pháp luật, đồng thời thuộc hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn và không còn nguy hiểm cho xã hội, thì Tòa án có thể quyết định miễn phần hình phạt còn lại.
Một số điểm cần lưu ý
Trường hợp được miễn chấp hành hình phạt tù do đặc xá hoặc đại xá
Người bị kết án phạt tù có thể được miễn thi hành án nếu được Nhà nước đặc xá hoặc đại xá. Đặc xá là quyết định tha tù trước thời hạn do Chủ tịch nước ban hành, thường nhân các dịp lễ lớn hoặc sự kiện trọng đại của đất nước. Đại xá là hình thức khoan hồng cao hơn, tha tội hoàn toàn cho một nhóm người phạm tội nhất định do Quốc hội quyết định trong những sự kiện quan trọng về chính trị, xã hội.
Người bị kết án cải tạo không giam giữ hoặc tù có thời hạn đến 03 năm chưa chấp hành hình phạt
Đối với những người này, nếu chưa bắt đầu thi hành án, Tòa án có thể quyết định miễn thi hành hình phạt theo đề nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát trong những trường hợp sau:
- Người bị kết án đã có hành động lập công như giúp phát hiện, truy bắt tội phạm; cứu người trong tình huống hiểm nghèo; hoặc có thành tích xuất sắc được cơ quan có thẩm quyền khen thưởng.
- Người bị kết án mắc bệnh hiểm nghèo nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tính mạng và không có khả năng chữa trị.
- Người có hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn (ví dụ như là lao động chính trong gia đình mà gia đình lại gặp khó khăn về kinh tế, thiên tai, hoặc người thân bị bệnh nặng cần chăm sóc).
- Người đó không còn nguy hiểm cho xã hội nữa, thể hiện qua việc đã cải tạo tốt, sống có trách nhiệm và không có hành vi phạm tội tái diễn.
Trong trường hợp này, nếu người bị kết án đã lập công lớn (giúp đỡ điều tra tội phạm không liên quan đến tội của mình, cứu người hoặc tài sản có giá trị cao) hoặc mắc bệnh hiểm nghèo, đồng thời không còn nguy hiểm cho xã hội, thì có thể được miễn toàn bộ hình phạt tù còn lại theo đề nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát và quyết định của Tòa án.
Người bị kết án phạt tù đến 03 năm, đã được tạm đình chỉ chấp hành hình phạt
Nếu trong thời gian được tạm đình chỉ thi hành án, người bị kết án có hành vi lập công hoặc chấp hành tốt pháp luật, đồng thời thuộc hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn và không còn nguy hiểm cho xã hội, thì Tòa án có thể quyết định miễn phần hình phạt còn lại.
Một số điểm cần lưu ý
- Việc miễn chấp hành hình phạt tù là quyền quyết định của Tòa án dựa trên đề nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát.
- Những khái niệm như “lập công”, “bệnh hiểm nghèo”, “hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn” và “không còn nguy hiểm cho xã hội” được hướng dẫn cụ thể tại Nghị quyết 03/2024/NQ-HĐTP, giúp xác định rõ các tiêu chí áp dụng.
- Mục đích của các quy định này nhằm tạo điều kiện cho người bị kết án được hưởng sự khoan hồng của pháp luật khi họ đã có chuyển biến tích cực, hoặc trong những trường hợp nhân đạo đặc biệt, góp phần thúc đẩy sự công bằng và nhân văn trong thi hành pháp luật.