Toàn quốc Phân biệt kiểm toán nội bộ và kiểm toán bên ngoài

Kiểm toán là quá trình kiểm tra độc lập hồ sơ tài chính của tổ chức nhằm đưa ra ý kiến, đánh giá về báo cáo tài chính. Có thể chia kiểm toán thành hai loại là kiểm toán nội bộ và kiểm toán bên ngoài. Vậy kiểm toán bên ngoài là gì, có điểm gì khác so với kiểm toán nội bộ?

Kiểm toán là quá trình kiểm tra độc lập hồ sơ tài chính của tổ chức nhằm đưa ra ý kiến, đánh giá về báo cáo tài chính. Có thể chia kiểm toán thành hai loại là kiểm toán nội bộ và kiểm toán bên ngoài. Vậy kiểm toán bên ngoài là gì, có điểm gì khác so với kiểm toán nội bộ?

Kiểm toán bên ngoài có thể được thực hiện bởi kiểm toán viên.
1. Kiểm toán bên ngoài là gì?
Kiểm toán bên ngoài là cuộc kiểm tra thực hiện bởi kiểm toán viên hoặc doanh nghiệp kế toán độc lập. Mục đích của việc kiểm toán là kiểm tra tính đúng đắn của báo cáo tài chính - Đây là loại tài liệu quan trọng, bắt buộc, có thể được yêu cầu bởi các cổ đông, nhà đầu tư của doanh nghiệp.
1.1. Quy trình thực hiện kiểm toán
Thông thường, kiểm toán bên ngoài được thực hiện 1 năm 1 lần, hoặc bất thường tùy theo yêu cầu của các cổ đông. Kiểm toán sẽ được thực hiện theo quy trình sau:

• Doanh nghiệp được chỉ định hoặc thuê một kiểm toán viên độc lập.
• Kiểm toán viên sẽ thu thập, đánh giá, dữ liệu: Kiểm tra hồ sơ kế toán doanh nghiệp, xem báo cáo tài chính để thu thập bằng chứng, xác minh tuân thủ chính sách chuẩn mực kế toán, xác nhận tài sản mà doanh nghiệp đã mua.
• Báo cáo kết quả: Dựa trên quá trình thu thập, đánh giá, kiểm toán viên sẽ tổng kết và báo cáo, nêu ý kiến khách quan về bản BCTC.

1.2. Quá trình chuẩn bị cho việc thực hiện kiểm toán bên ngoài

• Chuẩn bị nhân sự: Chỉ định một nhân sự có vai trò là liên hệ chính với đánh giá viên để quá trình đánh giá diễn ra suôn sẻ, ngăn ngừa sai lệch thông tin. Nên lựa chọn một nhân viên có kinh nghiệm, kỹ năng giao tiếp và quản lý dự án tốt để đảm nhiệm trọng trách này.
• Chuẩn bị tài liệu: Chuẩn bị kỹ càng, đầy đủ các tài liệu được đánh giá. Ngoài ra, cần lập danh mục để kiểm soát tính toàn vẹn của tài liệu sau khi kết thúc quá trình đánh giá.

1.3. Mục đích của việc thực hiện kiểm toán bên ngoài
Mục đích chính của việc thực hiện kiểm toán bên ngoài là xác thực tính đúng đắn của báo cáo tài chính doanh nghiệp. Kết quả của cuộc kiểm toán bên ngoài đảm bảo tính khách quan, chính xác và an toàn cho bản báo cáo tài chính.
Kết quả của đánh giá báo cáo tài chính có thể là điều kiện để kêu gọi vốn đầu tư, giúp xây dựng niềm tin của các cổ đông với doanh nghiệp.
2. Kiểm toán nội bộ là gì?

Kiểm toán nội bộ là hoạt động độc lập bên trong nội bộ DN.
Liên đoàn kế toán quốc tế định nghĩa, kiểm toán nội bộ là hoạt động đánh giá được lập ra trong doanh nghiệp như một loại dịch vụ có chức năng kiểm tra, đánh giá và giám sát tính thích hợp, hiệu quả của hệ thống kế toán và kiểm soát nội bộ.
Còn theo IIA (Viện kiểm toán nội bộ) định nghĩa, kiểm toán nội là hoạt động đánh giá và tư vấn độc lập bên trong nội bộ doanh nghiệp, nhằm nâng cao giá trị cho các hoạt động trong tổ chức đó. Giúp tổ chức đạt được mục tiêu bằng cách đánh giá và cải tiến một cách có hệ thống và chuẩn tắc tính hiệu lực của quy trình quản trị, kiểm soát và quản lý rủi ro. ‘
Ngoài ra, nhiệm vụ của kiểm toán nội bộ cũng được quy định rõ ràng tại Nghị định số 05/2019/NĐ-Cp như sau:

• Kiểm tra tính phù hợp, hiệu lực và hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ.
• Kiểm tra và xác nhận chất lượng, độ tin cậy của thông tin kinh tế, tài chính của BCTC, báo cáo kế toán quản trị trước khi trình ký.
• Kiểm tra việc tuân thủ nguyên tắc hoạt động, quản lý việc tuân thủ pháp luật, chế độ tài chính, kế toán, chính sách, nghị quyết của lãnh đạo đơn vị.
• Phát hiện sơ hở, yếu kém trong việc quản lý và bảo vệ tài sản của đơn vị.
• Đề xuất giải pháp nhằm cải tiến và hoàn thiện hệ thống quản lý, điều hành của đơn vị kế toán.

3. Sự khác biệt giữa kiểm toán nội bộ và kiểm toán bên ngoài

Kiểm toán bên ngoài và kiểm toán nội bộ khác nhau rõ rệt.
Kiểm toán nội bộ và kiểm toán bên ngoài có sự khác biệt rõ rệt, thể hiện qua một số tiêu chí dưới đây:

• Kiểm toán nội bộ là hoạt động kiểm toán liên tục do bộ phận kiểm toán viên nội bộ của công ty thực hiện. Trong khi kiểm toán bên ngoài do một đơn vị kiểm toán độc lập tiến hành, tần suất 1 năm/lần.
• Kiểm toán nội bộ không bắt buộc nhưng kiểm toán bên ngoài là bắt buộc.
• Kết quả của hoạt động kiểm toán nội bộ để trình lên ban giám đốc. Báo cáo của kiểm toán bên ngoài được chuyển cho các bên liên quan như nhà đầu tư, chủ nợ, cổ đông của doanh nghiệp, chính phủ…
• Kiểm toán nội bộ là quá trình liên tục trong khi kiểm toán bên ngoài thực hiện hàng năm.
• Mục đích của kiểm toán nội bộ là đánh giá các hoạt động thường ngày và đưa ra đề xuất để cải thiện công việc. Trong khi đó, mục đích của kiểm toán bên ngoài nhằm xác minh tính chính xác và độ tin cậy của báo cáo tài chính doanh nghiệp.
• Kiểm toán nội bộ đưa ra đánh giá về tính hiệu quả của các hoạt động trong tổ chức, trong khi kiểm toán độc lập đưa ra ý kiến về tính trung thực và hợp lý của báo cáo tài chính.
• Phạm vi của kiểm toán nội bộ được quy định bởi Công ty quản lý tài chính, phạm vi của kiểm toán bên ngoài được xác định theo pháp luật.
• Kiểm toán viên của hoạt động kiểm toán nội bộ là nhân viên của chính doanh nghiệp đó, do lãnh đạo bổ nhiệm. Kiểm toán viên bên ngoài được bổ nhiệm bởi các thành viên công ty.

Trên đây là một số nội dung liên quan đến hoạt động kiểm toán nội bộ và kiểm toán bên ngoài. Hy vọng bài viết đã giúp quý độc giả giải đáp thắc mắc, kiểm toán bên ngoài là gì, và phân biệt kiểm toán bên ngoài với kiểm toán nội bộ dễ dàng hơn.
Để được tư vấn hóa đơn điện tử VNPT và nhận báo giá hóa đơn điện tử VNPT miễn phí, chi tiết cụ thể, Quý Khách có thể liên hệ
BAN KHÁCH HÀNG TỔ CHỨC VÀ DOANH NGHIỆP
- Địa chỉ: Số 216 Trần Duy Hưng, Phường Trung Hòa, Quận Cầu Giấy, TP. Hà Nội
- Chi nhánh HCM: Số 42, Phạm Ngọc Thạch, Phường 6, Quận 3, Hồ Chí Minh
- Hotline: 0912 136 446 - Email: vthuyen@evnpt.vn