Toàn quốc QUYỀN CỦA BỊ CAN TRONG VIỆC TỪ CHỐI THAM GIA THỰC NGHIỆM ĐIỀU TRA

Trong quá trình tố tụng hình sự, quyền im lặng của bị can là một nguyên tắc cơ bản, nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp và đảm bảo tính công bằng trong hoạt động điều tra. Một trong những tình huống thường gặp là việc bị can có thể được yêu cầu tham gia thực nghiệm điều tra (TNĐT) để tái hiện các hành vi hoặc hiện trường liên quan đến vụ án. Tuy nhiên, pháp luật cũng quy định rõ ràng rằng bị can không bị bắt buộc phải tham gia thực nghiệm này nếu bản thân họ không đồng ý, bảo vệ quyền im lặng của mình theo quy định tại Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

Quyền từ chối tham gia TNĐT mang ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ quyền cá nhân của bị can. Khi bị can lựa chọn không tham gia, cơ quan điều tra không được ép buộc hay cưỡng chế hành vi này, nhưng đồng thời, quyết định từ chối sẽ được ghi nhận trong hồ sơ điều tra và được xem xét như một yếu tố trong tổng thể chứng cứ của vụ án. Điều này đồng nghĩa với việc cơ quan điều tra vẫn có trách nhiệm tiếp tục thực hiện các biện pháp điều tra khác để làm rõ vụ việc, chẳng hạn như sử dụng các dạng thực nghiệm điều tra khác hoặc mời những người có liên quan, có điều kiện phù hợp để thực hiện hành vi cần tái hiện.

Việc công nhận quyền từ chối tham gia TNĐT không chỉ đảm bảo quyền im lặng của bị can mà còn góp phần nâng cao tính khách quan, minh bạch trong quá trình điều tra. Đồng thời, cơ quan điều tra vẫn phải ghi nhận và phân tích tác động của việc từ chối này đối với các chứng cứ hiện có, từ đó đưa ra các phương án bổ sung phù hợp, đảm bảo quá trình điều tra vẫn diễn ra đầy đủ, hợp pháp và công bằng. Quyền này cũng thể hiện rõ nguyên tắc tôn trọng nhân phẩm, quyền con người trong quá trình tố tụng hình sự, đồng thời cho phép cơ quan tiến hành tố tụng linh hoạt trong việc thu thập chứng cứ mà không vi phạm các quyền cơ bản của bị can.

Tóm lại, bị can hoàn toàn có quyền từ chối tham gia thực nghiệm điều tra, và quyền này được pháp luật bảo vệ nghiêm ngặt. Việc từ chối phải được ghi nhận trong hồ sơ và cơ quan điều tra sẽ điều chỉnh các biện pháp phù hợp khác để đảm bảo quá trình điều tra vẫn khách quan, hiệu quả và tuân thủ đúng quy định pháp luật, đồng thời tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của bị can. Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.