Toàn quốc TỔ CHỨC HÀNH NGHỀ CÔNG CHỨNG CÓ PHẢI LUÔN CHỊU TRÁCH NHIỆM BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI KHI CÔNG CHỨNG HỢP ĐỒNG MUA BÁN ĐẤT SỬ DỤNG SỔ ĐỎ GIẢ HAY KHÔNG?

Trong các giao dịch mua bán bất động sản, công chứng viên đóng vai trò quan trọng trong việc xác nhận tính hợp pháp của các giấy tờ liên quan, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia. Tuy nhiên, trong thực tế vẫn xảy ra trường hợp sử dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giả để thực hiện công chứng hợp đồng mua bán. Vấn đề đặt ra là liệu tổ chức hành nghề công chứng có phải luôn chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi công chứng hợp đồng mua bán đất dựa trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giả hay không?

Căn cứ pháp lý về trách nhiệm bồi thường của tổ chức hành nghề công chứng
Theo quy định tại Điều 38 Luật Công chứng năm 2014, tổ chức hành nghề công chứng có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp lỗi xảy ra do công chứng viên hoặc tổ chức trong quá trình thực hiện hoạt động công chứng gây thiệt hại cho bên liên quan. Điều này đồng nghĩa với việc tổ chức hành nghề công chứng chỉ chịu trách nhiệm bồi thường khi có sai sót hoặc vi phạm trong quá trình hành nghề, không phải trong mọi trường hợp xảy ra hậu quả.

Trách nhiệm của công chứng viên trong quá trình thực hiện nghiệp vụ
Công chứng viên phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình, thủ tục được quy định trong Luật Công chứng và các văn bản hướng dẫn thi hành, bao gồm:

• Kiểm tra, xác minh tính hợp pháp của giấy tờ, tài liệu do các bên cung cấp.
• Đảm bảo thông tin trong hợp đồng công chứng là chính xác, đầy đủ.
• Thực hiện việc công chứng một cách trung thực, khách quan và tuân thủ quy định pháp luật.

Nếu công chứng viên đã thực hiện đầy đủ, đúng quy trình này mà không thể phát hiện được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giả mạo do tính chất làm giả tinh vi, việc xác định lỗi trong trường hợp này sẽ rất phức tạp.

Tính chất kỹ thuật của sổ đỏ giả và khó khăn trong việc phát hiện
Công nghệ làm giả giấy tờ ngày càng tinh vi với các phương pháp giả mạo được đầu tư kỹ lưỡng nhằm đánh lừa các biện pháp kiểm tra thông thường. Một số loại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giả có chất lượng gần như giống hệt bản gốc, khiến cho việc phát hiện thông qua kiểm tra bằng mắt thường hoặc phương pháp nghiệp vụ thông thường rất khó khăn, thậm chí là không thể.
Điều này dẫn đến việc công chứng viên, dù đã làm hết trách nhiệm của mình, vẫn có thể bị “lừa” khi tiếp nhận hồ sơ giả mạo.

Vai trò của Tòa án trong việc xác định trách nhiệm bồi thường
Trong trường hợp phát sinh tranh chấp liên quan đến trách nhiệm bồi thường thiệt hại do công chứng hợp đồng dựa trên sổ đỏ giả, việc xác định lỗi và trách nhiệm bồi thường sẽ không tự động nghiêng về tổ chức hành nghề công chứng mà cần phải được Tòa án xem xét và đánh giá dựa trên các chứng cứ, tài liệu cụ thể của từng vụ việc.
Tòa án sẽ xem xét các yếu tố sau:

• Công chứng viên có thực hiện đúng, đầy đủ quy trình, thủ tục theo quy định pháp luật hay không?
• Mức độ tinh vi của giấy tờ giả mạo như thế nào, có khả năng phát hiện bằng các biện pháp nghiệp vụ thông thường hay không?
• Các bằng chứng chứng minh lỗi của bên nào trong vụ việc.
• Mối quan hệ nhân quả giữa lỗi vi phạm (nếu có) của công chứng viên và thiệt hại xảy ra.

Tóm lại, tổ chức hành nghề công chứng không phải luôn luôn chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi công chứng hợp đồng mua bán đất sử dụng sổ đỏ giả. Trách nhiệm bồi thường chỉ được xác định khi lỗi thuộc về công chứng viên hoặc tổ chức trong quá trình thực hiện công chứng. Nếu công chứng viên đã làm đúng quy trình, nhưng vẫn không phát hiện được giấy tờ giả do sự tinh vi và chuyên nghiệp của hành vi làm giả, thì trách nhiệm bồi thường sẽ được quyết định dựa trên kết luận của Tòa án, căn cứ trên chứng cứ cụ thể và hoàn cảnh từng vụ việc. Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.