Toàn quốc DỰNG LẠI HIỆN TRƯỜNG TRONG ĐIỀU TRA HÌNH SỰ VÀ NHỮNG YÊU CẦU CỐT LÕI

Dựng lại hiện trường là một phương pháp thực nghiệm đặc thù trong hoạt động điều tra, được cơ quan tiến hành tố tụng sử dụng khi cần tái hiện lại diễn biến vụ việc để kiểm tra, đối chiếu hoặc xác minh những tình tiết còn chưa rõ ràng. Biện pháp này mang tính chất hỗ trợ đặc biệt quan trọng, giúp kiểm chứng tính chính xác của lời khai, đánh giá khả năng xảy ra của sự việc và củng cố căn cứ buộc tội hoặc gỡ tội. Điều 9 Thông tư 98/2024/TT-BCA là nền tảng pháp lý điều chỉnh điều kiện, trình tự và yêu cầu khi thực hiện việc dựng lại hiện trường, nhằm đảm bảo quá trình này diễn ra đúng pháp luật và phù hợp với mục tiêu làm sáng tỏ sự thật khách quan.

Hoạt động dựng lại hiện trường được triển khai theo một quy trình chặt chẽ, có sự phối hợp giữa nhiều chủ thể để bảo đảm tính khách quan và độ tin cậy của kết quả. Trước hết, thành phần tham gia phải tuân thủ đúng quy định pháp luật, bao gồm sự giám sát bắt buộc của Kiểm sát viên, sự chứng kiến của người làm chứng và, tùy trường hợp, có thể có sự góp mặt của bị can, bị hại hoặc người làm chứng nhằm tái hiện chính xác hành vi, hành động hoặc diễn biến của vụ việc. Điều này không chỉ giúp kiểm tra lời khai mà còn củng cố khả năng đánh giá toàn diện các tình tiết của vụ án.

Song song với đó, cơ quan điều tra phải tiến hành chuẩn bị đầy đủ, từ xây dựng kế hoạch chi tiết, lựa chọn địa điểm phù hợp, bố trí nhân sự cho đến chuẩn bị đầy đủ các thiết bị kỹ thuật cần thiết. Việc chuẩn bị chu đáo vừa đảm bảo tính khoa học, vừa giảm thiểu tối đa sai lệch trong quá trình thực nghiệm. Mọi hoạt động dựng lại hiện trường đều phải được ghi nhận một cách toàn diện và chính xác. Toàn bộ quá trình được ghi âm, ghi hình, chụp ảnh và lập biên bản đầy đủ để lưu trữ trong hồ sơ vụ án. Các tài liệu này đóng vai trò quan trọng trong việc đối chiếu, kiểm tra và đánh giá lại các tình tiết khi tiến hành tố tụng.

Không thể bỏ qua yêu cầu về an toàn, bởi quá trình dựng lại hiện trường có thể liên quan đến nhiều hành vi hoặc bối cảnh tiềm ẩn rủi ro. Do đó, cơ quan điều tra phải bảo đảm an toàn tuyệt đối cho tất cả những người tham gia, đồng thời kiểm soát chặt chẽ môi trường thực nghiệm để tránh phát sinh sự cố hoặc làm ảnh hưởng đến kết quả. Cuối cùng, kết quả thu được từ hoạt động dựng lại hiện trường là một nguồn chứng cứ quan trọng, có giá trị pháp lý và được xem xét như một căn cứ bổ trợ giúp làm rõ mâu thuẫn, xác định tính đúng sai của lời khai và củng cố lập luận trong quá trình giải quyết vụ án hình sự.

Tóm lại, dựng lại hiện trường không chỉ là biện pháp thực nghiệm đơn thuần mà còn là công cụ quan trọng góp phần xác lập sự thật khách quan của vụ án. Việc tuân thủ đầy đủ quy định tại Điều 9 Thông tư 98/2024/TT-BCA cùng các yêu cầu về thành phần tham gia, ghi nhận dữ liệu, chuẩn bị kỹ thuật và đảm bảo an toàn là điều kiện tiên quyết để hoạt động này mang lại giá trị chứng minh cao và phục vụ hiệu quả cho quá trình tố tụng. Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.