Nướu răng nổi cục thịt là dấu hiệu bất thường cảnh báo nhiều vấn đề răng miệng. Để có phương pháp điều trị phù hợp, bạn cần xác định nguyên nhân cụ thể gây ra tình trạng này.
Nướu răng nổi cục thịt – Nguyên nhân do đâu?
Nướu răng khỏe mạnh thường có màu hồng cam hoặc hồng nhạt. Bề mặt nướu không nổi mụn hay rỉ dịch, nướu ôm sát vào răng và hoàn toàn không có hiện tượng viêm đau hay khó chịu. Tương tự như răng, những thay đổi bất thường của nướu là dấu hiệu cho thấy cơ quan này đang gặp phải vấn đề.
Nướu răng nổi cục thịt không đau là tình trạng khá phổ biến. Cục thịt xuất hiện ở nướu thường sẽ gây cộm, vướng khi ăn uống. Tuy nhiên một số trường hợp có thể đi kèm với đau nhức, khó chịu, hôi miệng và miệng có vị kim loại. Các triệu chứng đi kèm sẽ phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân cụ thể. Do đó, bạn có thể dựa vào các biểu hiện đi kèm để xác định được nguyên nhân cụ thể.
Dưới đây là một số vấn đề có thể gây ra tình trạng nướu răng nổi cục thịt:
1. Áp xe nướu/ áp xe nha chu
Áp xe nướu/ áp xe nha chu là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng nướu răng nổi cục. Áp xe là tình trạng nhiễm khuẩn cục bộ với sự xuất hiện của ổ mủ. Bên trong ổ mủ là dịch, tế bào chết, vi khuẩn và các tế bào bạch cầu. Áp xe răng thường xuất hiện ở hai vị trí là chóp răng và túi quanh chân răng (áp xe nướu).
2. Viêm lợi trùm răng khôn
Viêm lợi trùm răng khôn cũng có thể là nguyên nhân khiến cho nướu răng nổi cục. Lợi trùm là phần lợi che phủ lên một phần hoặc toàn bộ răng khôn, đặc điểm của phần lợi này là thường xuất hiện ở dạng cục và nổi cộm hơn so với phần lợi bình thường.
Giữa lợi trùm và răng sẽ có kẽ hở nhỏ. Đây là điều kiện thuận lợi để thức ăn tích tụ tạo thành mảng bám và cao răng khiến cho vi khuẩn phát triển mạnh gây viêm lợi trùm. Bệnh lý này có biểu hiện đặc trưng là lợi sưng, đau, chảy dịch, mủ và khoang miệng có mùi hôi. Một số trường hợp có hiện tượng sưng hạch góc hàm, sốt và khó khăn khi ăn uống.
Xem thêm: Nha khoa sunshine
3. Viêm nướu triển dưỡng
Viêm nướu triển dưỡng là bệnh răng miệng khá phổ biến nhưng ít khi được quan tâm. Thuật ngữ này đề cập đến tình trạng viêm nướu tiến triển khiến nướu sưng phồng và phì đại che lấp một phần thân răng. Viêm nướu triển dưỡng khiến cho nướu răng xuất hiện các cục thịt nhỏ (thường xuất hiện ở gai nướu – phần nướu nằm ở kẽ răng).4. U nang răng
U nang răng là vấn đề nha khoa có mức độ nặng và có thể là nguyên nhân khiến nướu răng nổi cục thịt. U nang răng là khối u nang bên trong có chứa răng được phát triển từ biểu bì Malassez. Sau một thời gian, u nang sẽ phát triển với kích thước lớn khiến cho mọc thịt thừa ở nướu răng. Bên trong khối u sẽ chứa không khí, các chất mềm và dịch lỏng.
U nang răng không có triệu chứng rõ rệt mà chỉ xuất hiện u cục ở nướu răng. Tuy nhiên, một số trường hợp sẽ có các triệu chứng như đau nhức, vướng và khó chịu khi ăn nhai. Đôi khi có hiện tượng đổi màu răng, răng lung lay và nướu răng chảy mủ có mùi khó chịu.
5. Ung thư nướu răng
Ung thư nướu răng là tình trạng tế bào nướu răng phát triển một cách mất kiểm soát và biến đổi cấu trúc bất thường. Ung thư nướu răng (ung thư lợi) là một dạng ung thư khoang miệng thường gặp nhưng ít khi được quan tâm. Nguyên nhân gây bệnh chưa rõ nhưng thường có liên quan đến sử dụng rượu bia và thuốc lá.
Nướu răng nổi cục thịt có nguy hiểm không?
Nướu răng nổi cục thịt là tình trạng cần được chú ý. Đa số những nguyên nhân gây ra tình trạng này đều có mức độ trung bình đến nặng. Nếu không được điều trị, sức khỏe răng miệng sẽ bị ảnh hưởng và phải đối mặt với nhiều biến chứng nghiêm trọng.
Trong trường hợp không được điều trị, tình trạng nướu răng nổi cục thịt có thể tiến triển nặng gây ra những biến chứng như:
Nhiễm trùng lan rộng: Phần lớn nguyên nhân khiến nướu răng nổi cục thịt là do nhiễm trùng. Hiện tượng viêm nhiễm có thể tiến triển nặng khiến cho nhiễm trùng lan rộng dẫn đến hoại tử sàn miệng và nhiễm trùng máu. Tình trạng này đe dọa trực tiếp đến tính mạng nếu không được thăm khám và điều trị kịp thời.
Mất răng: Các vấn đề nha khoa đều có thể tiến triển nặng khiến răng lung lay và mất răng vĩnh viễn. Mất răng đồng nghĩa với việc mất chức năng ăn nhai và gặp khó khăn khi phát âm, giao tiếp. Những trường hợp này bắt buộc phải phục hình răng để bảo toàn chức năng sinh lý của răng.
Gây ra phiền toái trong cuộc sống: Các vấn đề liên quan đến răng miệng ảnh hưởng nhiều việc ăn uống, sinh hoạt. Do đó, tình trạng nướu răng nổi cục sẽ gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống nếu không được điều trị sớm.
Đa phần các vấn đề nha khoa đều không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Vì vậy, không ít người bỏ qua các dấu hiệu bất thường và chỉ thăm khám khi triệu chứng tiến triển nặng. Để phòng tránh biến chứng, bạn nên thăm khám sớm và can thiệp các phương pháp điều trị kịp thời.
Tìm hiểu: Nha khoa sunshine lừa đảo
Chẩn đoán nướu răng nổi cục thịt
Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng nướu răng nổi cục thịt. Do đó, bạn cần tìm gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị. Tránh tình trạng tự ý sử dụng thuốc tại nhà khiến các triệu chứng của bệnh bị che lấp và khó khăn trong việc phát hiện bệnh.
Để chẩn đoán nguyên nhân gây ra tình trạng nướu răng nổi cục thịt, bác sĩ sẽ sử dụng các kỹ thuật sau:
Khai thác tiền sử bệnh lý
Các vấn đề sức khỏe hiện tại có thể gia tăng nguy cơ mắc bệnh (nhiễm HIV, tiểu đường, nhiễm nấm Candida, sử dụng kháng sinh gần đây, sử dụng thuốc lá và rượu bia)
Khám lâm sàng ở khoang miệng, cổ và những cơ quan xung quanh
Một số xét nghiệm cận lâm sàng
Thông qua kết quả của các xét nghiệm này, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán xác định và lên phác đồ điều trị phù hợp.
Cách phương pháp điều trị nướu răng nổi cục thịt
Nướu răng nổi cục thịt là tình trạng đáng quan tâm vì đây là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề răng miệng bất thường. Sau khi có kết quả chẩn đoán, bạn nên tuân thủ điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ. Bên cạnh đó, có thể kết hợp với các biện pháp chăm sóc hợp lý để tối ưu hiệu quả.
Các cách chữa lợi mọc thịt thừa hiệu quả nhất bao gồm:
1. Thăm khám và điều trị y tế
Khác với các tình trạng thông thường, nướu răng nổi cục thịt là vấn đề đáng lo ngại. Do đó, bạn không nên chần chừ khi nhận thấy biểu hiện này. Thăm khám sớm sẽ giúp phát hiện và điều trị các vấn đề răng miệng kịp thời, từ đó có thể hạn chế biến chứng và hậu quả lâu dài.
Nếu phát hiện sớm, các vấn đề gây ra tình trạng lợi mọc thịt thừa đều sẽ được cải thiện. Ngược lại, tình trạng có thể chuyển biến nặng trong trường hợp chủ quan và chậm trễ khi thăm khám, điều trị.
2. Các biện pháp cải thiện tại nhà
Sau khi thực hiện các phương pháp y tế, bạn có thể cải thiện vấn đề răng miệng bằng các biện pháp tại nhà sau:
Chườm đá: Nếu nướu răng có hiện tượng sưng viêm và đau nhức, bạn có thể chườm đá để cải thiện tình trạng này. Đá lạnh giúp co mạch máu, giảm sưng đau và nóng rát. Sau khoảng 10 – 15 phút chườm đá, các triệu chứng khó chịu sẽ thuyên giảm đáng kể.
Ngậm nước muối pha loãng: Ngậm và súc miệng bằng nước muối pha loãng giúp sát khuẩn, ngăn ngừa vi khuẩn và phòng tránh viêm nhiễm. Ngoài ra, cách này còn giúp giảm hiện tượng sưng nướu và đau nhức khá hiệu quả.
Dùng thức ăn mềm: Sau khi điều trị, nướu răng cần một thời gian để phục hồi hoàn toàn. Trong thời gian này, bạn nên dùng thức ăn mềm, lỏng và nguội để giảm áp lực lên răng và nướu. Ngoài ra, nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất và chất oxy hóa để đẩy nhanh quá trình tái tạo của mô nướu.
Nghỉ ngơi hợp lý: Sức đề kháng suy giảm là một trong những yếu tố gia tăng nguy cơ viêm nhiễm. Do đó, bạn nên ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý cho đến khi nướu răng hồi phục hoàn toàn. Trong thời gian này, tránh tuyệt đối hút thuốc lá và sử dụng đồ uống chứa cồn.
3. Vệ sinh răng miệng đúng cách
Vệ sinh răng miệng đúng cách là biện pháp bắt buộc phải thực hiện kể cả khi không có vấn đề về răng miệng. Làm sạch răng miệng sẽ giúp nướu răng phục hồi tốt hơn và giảm nguy cơ viêm nhiễm đáng kể. Ngoài ra, đảm bảo vệ sinh răng miệng có thể hạn chế nguy cơ tình trạng tái phát và tiến triển nặng.
Các biện pháp vệ sinh răng miệng nên thực hiện trong thời gian điều trị nướu răng nổi cục thịt:
Đánh răng 2 – 3 lần/ ngày để làm sạch thức ăn thừa và mảng bám. Trong thời gian này, nên lựa chọn các bàn chải có lông mềm, mảnh và kích thước nhỏ để dễ dàng làm sạch răng miệng mà không tác động lên vùng nướu răng bị tổn thương.
Sử dụng thêm chỉ nha khoa để làm sạch mảng bám, thức ăn thừa và ngăn ngừa tích tụ vôi răng ở kẽ răng.
Dùng nước súc miệng sát trùng, kháng khuẩn nhằm ức chế sự phát triển của vi khuẩn. Nếu không có chỉ định của bác sĩ, bạn có thể pha nước muối loãng ngậm và súc miệng tại nhà.
Sử dụng bàn chải lưỡi để làm sạch rêu lưỡi, từ đó có thể ngăn chặn sự phát triển của nấm, virus và vi khuẩn bên trong khoang miệng.
Hạn chế các loại thực phẩm gia tăng mảng bám và vôi răng như bánh kẹo, nước ngọt có gas, cà phê, rượu bia,… Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu chất xơ và lợi khuẩn để ổn định môi trường sinh lý của khoang miệng.
Nướu răng nổi cục thịt là tình trạng đáng lo ngại. Ngay khi nhận thấy triệu chứng này, bạn cần thăm khám và điều trị sớm để phòng tránh biến chứng. Ngoài ra, nên có biện pháp chăm sóc hợp lý sau khi điều trị y tế để vết thương nhanh lành và hạn chế được nguy cơ bệnh tái phát.
Nướu răng nổi cục thịt – Nguyên nhân do đâu?
Nướu răng khỏe mạnh thường có màu hồng cam hoặc hồng nhạt. Bề mặt nướu không nổi mụn hay rỉ dịch, nướu ôm sát vào răng và hoàn toàn không có hiện tượng viêm đau hay khó chịu. Tương tự như răng, những thay đổi bất thường của nướu là dấu hiệu cho thấy cơ quan này đang gặp phải vấn đề.
Nướu răng nổi cục thịt không đau là tình trạng khá phổ biến. Cục thịt xuất hiện ở nướu thường sẽ gây cộm, vướng khi ăn uống. Tuy nhiên một số trường hợp có thể đi kèm với đau nhức, khó chịu, hôi miệng và miệng có vị kim loại. Các triệu chứng đi kèm sẽ phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân cụ thể. Do đó, bạn có thể dựa vào các biểu hiện đi kèm để xác định được nguyên nhân cụ thể.
Dưới đây là một số vấn đề có thể gây ra tình trạng nướu răng nổi cục thịt:
1. Áp xe nướu/ áp xe nha chu
Áp xe nướu/ áp xe nha chu là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng nướu răng nổi cục. Áp xe là tình trạng nhiễm khuẩn cục bộ với sự xuất hiện của ổ mủ. Bên trong ổ mủ là dịch, tế bào chết, vi khuẩn và các tế bào bạch cầu. Áp xe răng thường xuất hiện ở hai vị trí là chóp răng và túi quanh chân răng (áp xe nướu).
2. Viêm lợi trùm răng khôn
Viêm lợi trùm răng khôn cũng có thể là nguyên nhân khiến cho nướu răng nổi cục. Lợi trùm là phần lợi che phủ lên một phần hoặc toàn bộ răng khôn, đặc điểm của phần lợi này là thường xuất hiện ở dạng cục và nổi cộm hơn so với phần lợi bình thường.
Giữa lợi trùm và răng sẽ có kẽ hở nhỏ. Đây là điều kiện thuận lợi để thức ăn tích tụ tạo thành mảng bám và cao răng khiến cho vi khuẩn phát triển mạnh gây viêm lợi trùm. Bệnh lý này có biểu hiện đặc trưng là lợi sưng, đau, chảy dịch, mủ và khoang miệng có mùi hôi. Một số trường hợp có hiện tượng sưng hạch góc hàm, sốt và khó khăn khi ăn uống.
Xem thêm: Nha khoa sunshine
3. Viêm nướu triển dưỡng
Viêm nướu triển dưỡng là bệnh răng miệng khá phổ biến nhưng ít khi được quan tâm. Thuật ngữ này đề cập đến tình trạng viêm nướu tiến triển khiến nướu sưng phồng và phì đại che lấp một phần thân răng. Viêm nướu triển dưỡng khiến cho nướu răng xuất hiện các cục thịt nhỏ (thường xuất hiện ở gai nướu – phần nướu nằm ở kẽ răng).4. U nang răng
U nang răng là vấn đề nha khoa có mức độ nặng và có thể là nguyên nhân khiến nướu răng nổi cục thịt. U nang răng là khối u nang bên trong có chứa răng được phát triển từ biểu bì Malassez. Sau một thời gian, u nang sẽ phát triển với kích thước lớn khiến cho mọc thịt thừa ở nướu răng. Bên trong khối u sẽ chứa không khí, các chất mềm và dịch lỏng.
U nang răng không có triệu chứng rõ rệt mà chỉ xuất hiện u cục ở nướu răng. Tuy nhiên, một số trường hợp sẽ có các triệu chứng như đau nhức, vướng và khó chịu khi ăn nhai. Đôi khi có hiện tượng đổi màu răng, răng lung lay và nướu răng chảy mủ có mùi khó chịu.
5. Ung thư nướu răng
Ung thư nướu răng là tình trạng tế bào nướu răng phát triển một cách mất kiểm soát và biến đổi cấu trúc bất thường. Ung thư nướu răng (ung thư lợi) là một dạng ung thư khoang miệng thường gặp nhưng ít khi được quan tâm. Nguyên nhân gây bệnh chưa rõ nhưng thường có liên quan đến sử dụng rượu bia và thuốc lá.
Nướu răng nổi cục thịt có nguy hiểm không?
Nướu răng nổi cục thịt là tình trạng cần được chú ý. Đa số những nguyên nhân gây ra tình trạng này đều có mức độ trung bình đến nặng. Nếu không được điều trị, sức khỏe răng miệng sẽ bị ảnh hưởng và phải đối mặt với nhiều biến chứng nghiêm trọng.
Trong trường hợp không được điều trị, tình trạng nướu răng nổi cục thịt có thể tiến triển nặng gây ra những biến chứng như:
Nhiễm trùng lan rộng: Phần lớn nguyên nhân khiến nướu răng nổi cục thịt là do nhiễm trùng. Hiện tượng viêm nhiễm có thể tiến triển nặng khiến cho nhiễm trùng lan rộng dẫn đến hoại tử sàn miệng và nhiễm trùng máu. Tình trạng này đe dọa trực tiếp đến tính mạng nếu không được thăm khám và điều trị kịp thời.
Mất răng: Các vấn đề nha khoa đều có thể tiến triển nặng khiến răng lung lay và mất răng vĩnh viễn. Mất răng đồng nghĩa với việc mất chức năng ăn nhai và gặp khó khăn khi phát âm, giao tiếp. Những trường hợp này bắt buộc phải phục hình răng để bảo toàn chức năng sinh lý của răng.
Gây ra phiền toái trong cuộc sống: Các vấn đề liên quan đến răng miệng ảnh hưởng nhiều việc ăn uống, sinh hoạt. Do đó, tình trạng nướu răng nổi cục sẽ gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống nếu không được điều trị sớm.
Đa phần các vấn đề nha khoa đều không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Vì vậy, không ít người bỏ qua các dấu hiệu bất thường và chỉ thăm khám khi triệu chứng tiến triển nặng. Để phòng tránh biến chứng, bạn nên thăm khám sớm và can thiệp các phương pháp điều trị kịp thời.
Tìm hiểu: Nha khoa sunshine lừa đảo
Chẩn đoán nướu răng nổi cục thịt
Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng nướu răng nổi cục thịt. Do đó, bạn cần tìm gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị. Tránh tình trạng tự ý sử dụng thuốc tại nhà khiến các triệu chứng của bệnh bị che lấp và khó khăn trong việc phát hiện bệnh.
Để chẩn đoán nguyên nhân gây ra tình trạng nướu răng nổi cục thịt, bác sĩ sẽ sử dụng các kỹ thuật sau:
Khai thác tiền sử bệnh lý
Các vấn đề sức khỏe hiện tại có thể gia tăng nguy cơ mắc bệnh (nhiễm HIV, tiểu đường, nhiễm nấm Candida, sử dụng kháng sinh gần đây, sử dụng thuốc lá và rượu bia)
Khám lâm sàng ở khoang miệng, cổ và những cơ quan xung quanh
Một số xét nghiệm cận lâm sàng
Thông qua kết quả của các xét nghiệm này, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán xác định và lên phác đồ điều trị phù hợp.
Cách phương pháp điều trị nướu răng nổi cục thịt
Nướu răng nổi cục thịt là tình trạng đáng quan tâm vì đây là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề răng miệng bất thường. Sau khi có kết quả chẩn đoán, bạn nên tuân thủ điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ. Bên cạnh đó, có thể kết hợp với các biện pháp chăm sóc hợp lý để tối ưu hiệu quả.
Các cách chữa lợi mọc thịt thừa hiệu quả nhất bao gồm:
1. Thăm khám và điều trị y tế
Khác với các tình trạng thông thường, nướu răng nổi cục thịt là vấn đề đáng lo ngại. Do đó, bạn không nên chần chừ khi nhận thấy biểu hiện này. Thăm khám sớm sẽ giúp phát hiện và điều trị các vấn đề răng miệng kịp thời, từ đó có thể hạn chế biến chứng và hậu quả lâu dài.
Nếu phát hiện sớm, các vấn đề gây ra tình trạng lợi mọc thịt thừa đều sẽ được cải thiện. Ngược lại, tình trạng có thể chuyển biến nặng trong trường hợp chủ quan và chậm trễ khi thăm khám, điều trị.
2. Các biện pháp cải thiện tại nhà
Sau khi thực hiện các phương pháp y tế, bạn có thể cải thiện vấn đề răng miệng bằng các biện pháp tại nhà sau:
Chườm đá: Nếu nướu răng có hiện tượng sưng viêm và đau nhức, bạn có thể chườm đá để cải thiện tình trạng này. Đá lạnh giúp co mạch máu, giảm sưng đau và nóng rát. Sau khoảng 10 – 15 phút chườm đá, các triệu chứng khó chịu sẽ thuyên giảm đáng kể.
Ngậm nước muối pha loãng: Ngậm và súc miệng bằng nước muối pha loãng giúp sát khuẩn, ngăn ngừa vi khuẩn và phòng tránh viêm nhiễm. Ngoài ra, cách này còn giúp giảm hiện tượng sưng nướu và đau nhức khá hiệu quả.
Dùng thức ăn mềm: Sau khi điều trị, nướu răng cần một thời gian để phục hồi hoàn toàn. Trong thời gian này, bạn nên dùng thức ăn mềm, lỏng và nguội để giảm áp lực lên răng và nướu. Ngoài ra, nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất và chất oxy hóa để đẩy nhanh quá trình tái tạo của mô nướu.
Nghỉ ngơi hợp lý: Sức đề kháng suy giảm là một trong những yếu tố gia tăng nguy cơ viêm nhiễm. Do đó, bạn nên ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý cho đến khi nướu răng hồi phục hoàn toàn. Trong thời gian này, tránh tuyệt đối hút thuốc lá và sử dụng đồ uống chứa cồn.
3. Vệ sinh răng miệng đúng cách
Vệ sinh răng miệng đúng cách là biện pháp bắt buộc phải thực hiện kể cả khi không có vấn đề về răng miệng. Làm sạch răng miệng sẽ giúp nướu răng phục hồi tốt hơn và giảm nguy cơ viêm nhiễm đáng kể. Ngoài ra, đảm bảo vệ sinh răng miệng có thể hạn chế nguy cơ tình trạng tái phát và tiến triển nặng.
Các biện pháp vệ sinh răng miệng nên thực hiện trong thời gian điều trị nướu răng nổi cục thịt:
Đánh răng 2 – 3 lần/ ngày để làm sạch thức ăn thừa và mảng bám. Trong thời gian này, nên lựa chọn các bàn chải có lông mềm, mảnh và kích thước nhỏ để dễ dàng làm sạch răng miệng mà không tác động lên vùng nướu răng bị tổn thương.
Sử dụng thêm chỉ nha khoa để làm sạch mảng bám, thức ăn thừa và ngăn ngừa tích tụ vôi răng ở kẽ răng.
Dùng nước súc miệng sát trùng, kháng khuẩn nhằm ức chế sự phát triển của vi khuẩn. Nếu không có chỉ định của bác sĩ, bạn có thể pha nước muối loãng ngậm và súc miệng tại nhà.
Sử dụng bàn chải lưỡi để làm sạch rêu lưỡi, từ đó có thể ngăn chặn sự phát triển của nấm, virus và vi khuẩn bên trong khoang miệng.
Hạn chế các loại thực phẩm gia tăng mảng bám và vôi răng như bánh kẹo, nước ngọt có gas, cà phê, rượu bia,… Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu chất xơ và lợi khuẩn để ổn định môi trường sinh lý của khoang miệng.
Nướu răng nổi cục thịt là tình trạng đáng lo ngại. Ngay khi nhận thấy triệu chứng này, bạn cần thăm khám và điều trị sớm để phòng tránh biến chứng. Ngoài ra, nên có biện pháp chăm sóc hợp lý sau khi điều trị y tế để vết thương nhanh lành và hạn chế được nguy cơ bệnh tái phát.