Toàn quốc Tăng non-HDL-Cholesterol: Nguyên nhân Và Giải Pháp

Non-HDL-Cholesterol (non-HDL-C) là một trong những chỉ số quan trọng phản ánh nguy cơ mắc bệnh tim mạch xơ vữa. Như đã chia sẻ trong bài trước, tăng non-HDL-C đồng nghĩa với việc tăng lượng cholesterol “xấu” trong máu, từ đó thúc đẩy hình thành mảng xơ vữa và tắc nghẽn mạch máu.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu nguyên nhân gây tăng non-HDL-C máu, đồng thời chia sẻ các lời khuyên và giải pháp điều trị hiệu quả để kiểm soát tình trạng rối loạn lipid máu, bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Xem thêm: https://www.acare.abbott.vn/tang-non-hdl-cholesterol-nguyen-nhan-va-giai-phap-khac-phuc/

Non-HDL-Cholesterol là gì?

Non-HDL-C được tính bằng công thức:
Non-HDL-C = Tổng Cholesterol – HDL-C

Chỉ số này bao gồm toàn bộ các loại cholesterol “xấu” như LDL-C, VLDL-C, IDL-C và lipoprotein(a). Do đó, non-HDL-C phản ánh chính xác hơn nguy cơ tim mạch tổng thể so với chỉ số LDL-C đơn thuần.

Mức non-HDL-C lý tưởng thường thấp hơn:

• 130 mg/dL (3.4 mmol/L) đối với người bình thường;
  
  
• 100 mg/dL (2.6 mmol/L) hoặc thấp hơn đối với người có bệnh tim mạch hoặc tiểu đường.

Nguyên nhân gây tăng non-HDL-Cholesterol

Có nhiều yếu tố khiến chỉ số non-HDL-C trong máu tăng cao, bao gồm:

1. Chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa và cholesterol

• Ăn nhiều thịt đỏ, đồ chiên rán, thức ăn nhanh, bơ, phô mai;
  
  
• Dùng nhiều đường tinh luyện và tinh bột trắng cũng làm tăng triglycerid, dẫn đến tăng non-HDL-C.

2. Lối sống ít vận động

Ngồi nhiều, ít hoạt động thể chất khiến mỡ trong máu không được chuyển hóa, làm tăng lượng lipid “xấu” tích tụ trong máu.

3. Béo phì và hội chứng chuyển hóa

Những người thừa cân, béo bụng, kháng insulin hoặc mắc tiểu đường type 2 thường có rối loạn lipid máu đi kèm – trong đó non-HDL-C tăng cao.

4. Di truyền

Một số người có rối loạn lipid máu di truyền, khiến gan sản xuất quá nhiều cholesterol dù đã có lối sống lành mạnh.

5. Uống rượu, hút thuốc lá, căng thẳng

Rượu bia và thuốc lá làm tổn thương thành mạch, tăng triglycerid, từ đó góp phần làm tăng non-HDL-C. Căng thẳng kéo dài cũng ảnh hưởng đến chuyển hóa lipid trong cơ thể.

Hậu quả của tăng non-HDL-Cholesterol

Tăng non-HDL-C kéo dài gây lắng đọng cholesterol trong thành động mạch, hình thành mảng xơ vữa, làm hẹp hoặc tắc mạch máu, dẫn đến:

• Bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim;
  
  
• Đột quỵ não;
  
  
• Bệnh động mạch ngoại biên.

Đây là lý do tại sao kiểm soát non-HDL-C là một phần không thể thiếu trong phòng ngừa bệnh tim mạch.

Giải pháp giúp giảm non-HDL-Cholesterol hiệu quả

1. Thay đổi lối sống

• Ăn uống lành mạnh:
  Giảm chất béo bão hòa (mỡ động vật, đồ chiên rán), tăng cường rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, cá béo, quả bơ và các loại hạt.
  
  
• Tăng cường vận động:
  Tập thể dục ít nhất 150 phút/tuần, như đi bộ nhanh, bơi, yoga, hoặc đạp xe.
  
  
• Giảm cân hợp lý:
  Chỉ cần giảm 5–10% trọng lượng cơ thể cũng giúp cải thiện đáng kể mỡ máu.
  
  
• Ngưng hút thuốc và hạn chế rượu bia.

2. Điều trị bằng thuốc theo chỉ định bác sĩ

Khi thay đổi lối sống chưa đủ hiệu quả, bác sĩ có thể kê các nhóm thuốc sau:

• Statin: Giảm tổng hợp cholesterol ở gan, là lựa chọn đầu tay.
  
  
• Ezetimibe: Giảm hấp thu cholesterol tại ruột.
  
  
• Fibrate hoặc thuốc ức chế PCSK9: Dùng cho trường hợp tăng lipid máu nặng hoặc không dung nạp statin.

Người bệnh cần tuân thủ điều trị và tái khám định kỳ, kiểm tra mỡ máu 3–6 tháng/lần để đảm bảo hiệu quả và an toàn.

Kết luận

Tăng non-HDL-Cholesterol là yếu tố nguy cơ quan trọng của bệnh tim mạch, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu phát hiện sớm và điều chỉnh đúng cách.
Hãy chủ động duy trì lối sống lành mạnh, kiểm tra lipid máu định kỳ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để bảo vệ trái tim khỏe mạnh mỗi ngày.