Toàn quốc THỦ TỤC KHỞI KIỆN TÒA ÁN ĐỂ ĐÒI LẠI ĐẤT KHI NGƯỜI MƯỢN KHÔNG TRẢ

Trong thực tế, không ít trường hợp việc cho mượn đất diễn ra trên cơ sở tin tưởng hoặc quan hệ thân thiết mà không lập thành hợp đồng cụ thể, khiến việc đòi lại đất trở nên khó khăn khi người mượn không tự nguyện hoàn trả. Khi phương thức hòa giải tại địa phương không đem lại kết quả, người cho mượn hoàn toàn có quyền sử dụng công cụ pháp lý mạnh mẽ hơn là khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền. Đây là bước đi phù hợp với quy định pháp luật hiện hành và giúp người dân đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình trong tranh chấp đất đai.

Căn cứ vào bản chất của mối quan hệ giữa người cho mượn và người đang chiếm giữ đất, đây được xác định là một loại tranh chấp dân sự phát sinh từ giao dịch mượn tài sản. Theo quy định tại Điều 26, Điều 35 và điểm c khoản 1 Điều 39 của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp thuộc về Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có bất động sản đang bị tranh chấp. Việc xác định đúng thẩm quyền này không chỉ đúng theo quy định pháp luật mà còn tạo thuận lợi cho các hoạt động tố tụng sau này, chẳng hạn như thẩm định tại chỗ, kiểm tra thực tế, đo đạc hiện trạng hoặc triệu tập nhân chứng địa phương.

Sau khi xác định đúng Tòa án có thẩm quyền, người có yêu cầu khởi kiện cần chuẩn bị một bộ hồ sơ hoàn chỉnh để Tòa có cơ sở xem xét thụ lý vụ án. Hồ sơ này phải đảm bảo có đầy đủ các giấy tờ cần thiết theo đúng hướng dẫn pháp luật. Cụ thể, người khởi kiện cần điền đơn khởi kiện theo mẫu số 23-DS ban hành kèm theo Nghị quyết số 01/2017/NQ-HĐTP. Đây là mẫu đơn chính thức được công nhận trong tố tụng dân sự và cần được điền đầy đủ, chính xác thông tin.

Bên cạnh đơn khởi kiện, biên bản hòa giải tại UBND cấp xã hoặc phường nơi xảy ra tranh chấp (nếu đã thực hiện) cũng nên được đính kèm. Dù không bắt buộc với tranh chấp loại này, đây là tài liệu có giá trị tham khảo, thể hiện thiện chí hợp tác của bên khởi kiện và có thể giúp ích trong việc đánh giá diễn biến của mâu thuẫn.

Không thể thiếu trong bộ hồ sơ là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thường gọi là “sổ đỏ”) hoặc các loại giấy tờ khác có giá trị pháp lý tương đương, nhằm chứng minh rõ ràng người khởi kiện là người có quyền hợp pháp đối với phần đất đang tranh chấp. Nếu giấy chứng nhận chưa có hoặc bị mất, cần bổ sung các loại văn bản thay thế được pháp luật công nhận như di chúc, hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho hoặc quyết định giao đất, cho thuê đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Ngoài ra, các chứng cứ thể hiện quá trình cho mượn đất cũng đóng vai trò quan trọng. Đây có thể là hợp đồng mượn đất có công chứng hoặc chứng thực, giấy viết tay có chữ ký của các bên, hoặc các chứng cứ gián tiếp như email, tin nhắn, lời khai nhân chứng... Những tài liệu này sẽ hỗ trợ Tòa án trong việc xác định có hay không có giao dịch mượn đất, nội dung thỏa thuận ban đầu giữa hai bên là gì, và bên nào đã vi phạm nghĩa vụ.

Để đảm bảo đầy đủ điều kiện tham gia tố tụng, các giấy tờ cá nhân như căn cước công dân hoặc hộ chiếu của người khởi kiện cũng cần được cung cấp. Cuối cùng, nếu có thêm bất kỳ tài liệu, vật chứng hoặc chứng cứ nào khác có liên quan trực tiếp đến vụ án, người khởi kiện nên chủ động nộp kèm theo để tăng tính thuyết phục và hỗ trợ quá trình giải quyết được nhanh chóng, hiệu quả hơn.

Tóm lại, khởi kiện tại Tòa án là bước pháp lý cần thiết và phù hợp trong trường hợp người mượn đất không có thiện chí trả lại tài sản sau khi đã được nhắc nhở hoặc yêu cầu. Người cho mượn cần xác định đúng thẩm quyền giải quyết, chuẩn bị kỹ lưỡng hồ sơ khởi kiện theo đúng quy định tại Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 và các văn bản hướng dẫn liên quan. Khi thực hiện đúng các bước trên, cơ hội bảo vệ quyền sử dụng đất hợp pháp và đòi lại đất sẽ cao hơn rất nhiều, đồng thời giúp quá trình xét xử được tiến hành nhanh chóng, đúng pháp luật. Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.