- Tham gia
- 5/10/23
- Bài viết
- 35
- Thích
- 0
- Điểm
- 6
TTO - Trong khi chờ những cơ quan chức năng siết chặt hoạt động cung ứng và cung cấp phân bón kém chất lượng, nông dân cũng có thể chủ động kiểm soát an ninh mình bằng một số cách thức thuần tuý như giữ lại hóa đơn, bao bì, không ham rẻ.
PGS.TS Mai Thành Phụng, chuyên gia nông nghiệp, đã khẳng định tương tự tại tọa đàm “Phân bón kém chất lượng, tác hại thật” do báo tuổi xanh kết hợp với Ban chỉ đạo đất nước chống buôn lậu, Gian lân thương mại và hàng giả (389), Cục quản lý thị trường (QLTT) và Tổng công ty Phân bón và hóa chất dầu khí (PVFCCo) tổ chức ngày 15-6.
Thiệt hại 2,6 tỉ USD/năm do phân bón giả
Theo ông Phụng, ước lượng thiệt hại mà phân bón kém chất lượng, giả gây ra đối với mùa màng nông nghiệp tại VN lên tới 2,6 tỉ USD/năm. Nhưng đó mới chỉ là Thống kê trước mắt, hậu quả trong khoảng thời gian dài còn lớn hơn.
Nếu như không được cung ứng đủ chất dinh dưỡng (do phân bón nhái, kém chất lượng), không chỉ năng suất của vụ mùa này mà các mùa sau cũng bị ảnh hưởng hoặc thậm chí chết cả ruộng. Thiệt hại kinh tế với nông dân sẽ là rất lớn bởi “mất mùa một năm nghèo ba năm”, khi mà đây lại là mất trắng cả ruộng vườn.
Cũng theo ông Phụng, phân bón nhái, giả thường không qua khảo nghiệm, Nhận định nên đựng đa dạng hóa chất độc hại như kim khí nặng, chất kích thích tăng trưởng không được cấp phép... Sẽ gây tổn hại môi trường đất - nước, sức khỏe của người dân những năm về sau.
“Với những dòng hóa chất trên, chất lượng nông sản của VN không thể đảm bảo, tương tự càng gây mất niềm tin ở người tiêu dùng nội địa và sự e dè của khách hàng quốc tế” - ông Phụng khuyến cáo.
Ngoài ra, việc quản lý phân bón tại VN còn quá nhiều bất cập và kẽ hở để các đối tượng vi phạm lợi dụng sản xuất và đưa phân bón kém chất lượng, phân bón kém chất lượng tới ruộng đồng của nông dân.
Để tự bảo vệ mình, theo ông Phụng, nông dân cần trở thành các người dùng sáng tạo, cần tìm hiểu và cập nhật thông tin về phân bón, dinh dưỡng cây trồng. Chỉ chọn mua hàng ở những điểm cung ứng uy tín, sản phẩm của các nhãn hàng uy tín, không mua hàng không rõ nguồn gốc.
“Về lâu dài, nông dân cần kết liên lại với nhau theo HTX hoặc tổ cộng tác để mua phân bón, vật tư nông nghiệp với số lượng lớn, có hợp đồng trong khoảng các nhà cung cấp uy tín” - ông Phụng gợi ý.
Ông Đỗ Thanh Lam, phó cục trưởng Cục Quản Lý thị trường, cũng cho rằng phân bón giả thường chỉ phát hiện sau khi đã tiêu dùng nên nông dân chủ động giữ hóa đơn, bao bì phân bón để có vật chứng và thông tin hỗ trợ cơ quan điều tra trường hợp xảy ra vấn đề.
Tuy nhiên, cơ quan điều hành cần phải siết chặt hơn nữa các quy định và hình thức xử lý đối với những hành vi sản xuất và buôn bán phân bón giả, fake.
“Lợi nhuận sản xuất và buôn bán phân bón nhái, phân bón giả rất cao nên phổ biến đối tượng vi phạm bất chấp mọi mánh lới để gây hại cho người tiêu dùng” - ông Lam kể.
Xử nặng hành vi cung ứng buôn bán phân bón giả
Cũng tại tọa đàm, ông Hồ quang Thái - phó chánh văn phòng bộ phận chỉ đạo 389 quốc gia - thừa nhận tình hình cung ứng và kinh doanh phân bón kém chất lượng, giả vẫn diễn biến rất phức tạp, chưa được cải thiện.
Cụ thể, những cơ quan chức năng mới đây phát hiện phổ biến trường hợp vi phạm ở Nghệ An, yên Bái, Đồng Nai, Cần Thơ... Trong đấy có các chiếc phân bón sau khi phân tích cho thấy thành phần dinh dưỡng thực tiễn không bằng 10% ghi trên bao bì, hay dòng phân bón cho cây mà sau ba tháng chẳng hề tan.
Thậm chí một tổ chức phân phối phân bón lớn ở Đồng Nai du nhập hàng xá từ nước ngoài về chiết tách và đóng gói trong nước nhưng vẫn tuyên bố 100% hàng phân phối tại Mỹ và theo công nghệ Mỹ!
“Từ đầu năm cho đến nay, những cơ quan chức năng đã bắt giữ gần một.200 tấn phân bón fake, không rõ xuất xứ nguyên cớ, nhưng trong thực tại hàng hóa vi phạm như trên còn lớn hơn nhiều” - ông Thái cho hay.
Theo ông Thái, nạn phân bón giả, phân bón nhái vẫn còn đất sống vì văn bản pháp luật của VN chưa đủ tầm để quản lý, còn rộng rãi sơ hở, chồng chéo trong ứng dụng. Một vụ việc nhưng những cơ quan khác nhau lại có kết luận và hình thức xử lý khác nhau, cơ quan nào cũng có cơ sở các văn bản luật pháp, dễ để kẻ xấu lợi dụng.
Hơn nữa, các trang bị lấy mẫu, phân tách của VN hiện giờ không đủ nên những vụ việc phát hiện phân bón giả chủ yếu thông qua kiểm tra giấy tờ của quản lý thị trường chứ chẳng hề qua lấy mẫu phân tích.
“Bản thân đội ngũ cán bộ chuyên viên còn hạn chế về trình độ chuyên môn, thậm chí với hành vi tiếp tay cho phân bón kém chất lượng càng khiến cho tình hình nguy hiểm hơn” - ông Thái kể.
Ông Đỗ Thanh Lam cũng thừa nhận rộng rãi vụ việc cung ứng kinh doanh phân bón kém chất lượng, giả được phát hiện chưa được khắc phục triệt để, mới ở phần ngọn là xử lý người kinh doanh thay vì truy tìm dịch vụ.
“Xử phạt nhẹ, lợi nhuận cao đã khuyến khích các đối tượng bất chấp thủ đoạn, bất chấp đạo đức kinh doanh làm cho ăn lận dối. Từ hộ buôn bán, tổ chức, thậm chí cả thành viên Hiệp hội Phân bón cũng vi phạm” - ông Lam cho hay.
Theo ông Mai Thành Phụng, tại nhiều quốc gia, những hành vi cung cấp và kinh doanh hàng kém chất lượng sẽ bị xử phạt rất nặng, có thể rút giấy phép, truy thu thuế. Ngay cả sản phẩm đã đưa ra thị phần 10 năm trước nhưng ví như bị phát hiện sai phép, doanh nghiệp vẫn bị xử phạt.
Khi đó, việc cấp phép sản xuất phân bón tại VN tương đối tiện lợi trong khi chính sách không theo kịp thực tại, mức xử phạt đối với vi phạm còn quá nhẹ.
“Cần rà soát hệ thống pháp luật, kiểm tra từ gốc để loại bỏ những đơn vị không đạt buộc phải, khuyến khích những doanh nghiệp làm ăn chân chính. Đừng để hàng fake tung hoành rồi mới kiểm tra, xử lý theo kiểu thả gà ra rồi đuổi bắt sẽ rất khó” - ông Phụng kiến nghị.
VN hiện với trên 1.000 cơ sở vật chất phân phối phân bón nhưng đến nay, Bộ công thương và Bộ NN&PTNT chỉ mới cấp phép cho khoảng 500 cơ sở vật chất, vẫn còn trên 700 hạ tầng chưa với giấy phép, không rõ họ tiêu thụ sản phẩm đi đâu.
Trong thực tế công việc quản lý, cấp phép kinh doanh, khảo nghiệm kiểm nghiệm, cấp hợp quy hợp chuẩn phân bón còn nhiều lỏng lẻo. Chẳng hạn, Bộ công thương giao cho cho trung tâm Khảo nghiệm vùng Nam bộ cấp phép hai cái phân DAP và phân lân nung chảy, nhưng công ty này đã cấp vượt thẩm quyền hơn 1.270 sản phẩm.
Thanh tra Bộ NN&PTNT vừa công bố 11 doanh nghiệp được Cục Trồng trọt cấp giấy cho phép chứng nhận hợp quy sản phẩm phân bón đều sai phép...Ông Hồ quang Thái
(phó chánh văn phòng ban chỉ đạo 389 quốc gia)
Phân bón giả không chỉ gây mất uy tín cho nhãn hiệu của những đơn vị làm cho ăn đàng hoàng, khiến thiệt hại cho dân cày, công ty mất động lực đầu tư nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới.
Do đó, PVFCCo áp dụng nghiêm quy định “các sàn phân phối những sản phẩm phân bón Đạm Phú Mỹ buôn bán hàng gian, hàng kém chất lượng sẽ bị cắt hợp đồng”.
Ông Đặng Hữu Thắng (phó ban tiếp thị truyền thông PVFCCo)
PGS.TS Mai Thành Phụng, chuyên gia nông nghiệp, đã khẳng định tương tự tại tọa đàm “Phân bón kém chất lượng, tác hại thật” do báo tuổi xanh kết hợp với Ban chỉ đạo đất nước chống buôn lậu, Gian lân thương mại và hàng giả (389), Cục quản lý thị trường (QLTT) và Tổng công ty Phân bón và hóa chất dầu khí (PVFCCo) tổ chức ngày 15-6.
Thiệt hại 2,6 tỉ USD/năm do phân bón giả
Theo ông Phụng, ước lượng thiệt hại mà phân bón kém chất lượng, giả gây ra đối với mùa màng nông nghiệp tại VN lên tới 2,6 tỉ USD/năm. Nhưng đó mới chỉ là Thống kê trước mắt, hậu quả trong khoảng thời gian dài còn lớn hơn.
Nếu như không được cung ứng đủ chất dinh dưỡng (do phân bón nhái, kém chất lượng), không chỉ năng suất của vụ mùa này mà các mùa sau cũng bị ảnh hưởng hoặc thậm chí chết cả ruộng. Thiệt hại kinh tế với nông dân sẽ là rất lớn bởi “mất mùa một năm nghèo ba năm”, khi mà đây lại là mất trắng cả ruộng vườn.
Cũng theo ông Phụng, phân bón nhái, giả thường không qua khảo nghiệm, Nhận định nên đựng đa dạng hóa chất độc hại như kim khí nặng, chất kích thích tăng trưởng không được cấp phép... Sẽ gây tổn hại môi trường đất - nước, sức khỏe của người dân những năm về sau.
“Với những dòng hóa chất trên, chất lượng nông sản của VN không thể đảm bảo, tương tự càng gây mất niềm tin ở người tiêu dùng nội địa và sự e dè của khách hàng quốc tế” - ông Phụng khuyến cáo.
Ngoài ra, việc quản lý phân bón tại VN còn quá nhiều bất cập và kẽ hở để các đối tượng vi phạm lợi dụng sản xuất và đưa phân bón kém chất lượng, phân bón kém chất lượng tới ruộng đồng của nông dân.
Để tự bảo vệ mình, theo ông Phụng, nông dân cần trở thành các người dùng sáng tạo, cần tìm hiểu và cập nhật thông tin về phân bón, dinh dưỡng cây trồng. Chỉ chọn mua hàng ở những điểm cung ứng uy tín, sản phẩm của các nhãn hàng uy tín, không mua hàng không rõ nguồn gốc.
“Về lâu dài, nông dân cần kết liên lại với nhau theo HTX hoặc tổ cộng tác để mua phân bón, vật tư nông nghiệp với số lượng lớn, có hợp đồng trong khoảng các nhà cung cấp uy tín” - ông Phụng gợi ý.
Ông Đỗ Thanh Lam, phó cục trưởng Cục Quản Lý thị trường, cũng cho rằng phân bón giả thường chỉ phát hiện sau khi đã tiêu dùng nên nông dân chủ động giữ hóa đơn, bao bì phân bón để có vật chứng và thông tin hỗ trợ cơ quan điều tra trường hợp xảy ra vấn đề.
Tuy nhiên, cơ quan điều hành cần phải siết chặt hơn nữa các quy định và hình thức xử lý đối với những hành vi sản xuất và buôn bán phân bón giả, fake.
“Lợi nhuận sản xuất và buôn bán phân bón nhái, phân bón giả rất cao nên phổ biến đối tượng vi phạm bất chấp mọi mánh lới để gây hại cho người tiêu dùng” - ông Lam kể.
Xử nặng hành vi cung ứng buôn bán phân bón giả
Cũng tại tọa đàm, ông Hồ quang Thái - phó chánh văn phòng bộ phận chỉ đạo 389 quốc gia - thừa nhận tình hình cung ứng và kinh doanh phân bón kém chất lượng, giả vẫn diễn biến rất phức tạp, chưa được cải thiện.
Cụ thể, những cơ quan chức năng mới đây phát hiện phổ biến trường hợp vi phạm ở Nghệ An, yên Bái, Đồng Nai, Cần Thơ... Trong đấy có các chiếc phân bón sau khi phân tích cho thấy thành phần dinh dưỡng thực tiễn không bằng 10% ghi trên bao bì, hay dòng phân bón cho cây mà sau ba tháng chẳng hề tan.
Thậm chí một tổ chức phân phối phân bón lớn ở Đồng Nai du nhập hàng xá từ nước ngoài về chiết tách và đóng gói trong nước nhưng vẫn tuyên bố 100% hàng phân phối tại Mỹ và theo công nghệ Mỹ!
“Từ đầu năm cho đến nay, những cơ quan chức năng đã bắt giữ gần một.200 tấn phân bón fake, không rõ xuất xứ nguyên cớ, nhưng trong thực tại hàng hóa vi phạm như trên còn lớn hơn nhiều” - ông Thái cho hay.
Theo ông Thái, nạn phân bón giả, phân bón nhái vẫn còn đất sống vì văn bản pháp luật của VN chưa đủ tầm để quản lý, còn rộng rãi sơ hở, chồng chéo trong ứng dụng. Một vụ việc nhưng những cơ quan khác nhau lại có kết luận và hình thức xử lý khác nhau, cơ quan nào cũng có cơ sở các văn bản luật pháp, dễ để kẻ xấu lợi dụng.
Hơn nữa, các trang bị lấy mẫu, phân tách của VN hiện giờ không đủ nên những vụ việc phát hiện phân bón giả chủ yếu thông qua kiểm tra giấy tờ của quản lý thị trường chứ chẳng hề qua lấy mẫu phân tích.
“Bản thân đội ngũ cán bộ chuyên viên còn hạn chế về trình độ chuyên môn, thậm chí với hành vi tiếp tay cho phân bón kém chất lượng càng khiến cho tình hình nguy hiểm hơn” - ông Thái kể.
Ông Đỗ Thanh Lam cũng thừa nhận rộng rãi vụ việc cung ứng kinh doanh phân bón kém chất lượng, giả được phát hiện chưa được khắc phục triệt để, mới ở phần ngọn là xử lý người kinh doanh thay vì truy tìm dịch vụ.
“Xử phạt nhẹ, lợi nhuận cao đã khuyến khích các đối tượng bất chấp thủ đoạn, bất chấp đạo đức kinh doanh làm cho ăn lận dối. Từ hộ buôn bán, tổ chức, thậm chí cả thành viên Hiệp hội Phân bón cũng vi phạm” - ông Lam cho hay.
Theo ông Mai Thành Phụng, tại nhiều quốc gia, những hành vi cung cấp và kinh doanh hàng kém chất lượng sẽ bị xử phạt rất nặng, có thể rút giấy phép, truy thu thuế. Ngay cả sản phẩm đã đưa ra thị phần 10 năm trước nhưng ví như bị phát hiện sai phép, doanh nghiệp vẫn bị xử phạt.
Khi đó, việc cấp phép sản xuất phân bón tại VN tương đối tiện lợi trong khi chính sách không theo kịp thực tại, mức xử phạt đối với vi phạm còn quá nhẹ.
“Cần rà soát hệ thống pháp luật, kiểm tra từ gốc để loại bỏ những đơn vị không đạt buộc phải, khuyến khích những doanh nghiệp làm ăn chân chính. Đừng để hàng fake tung hoành rồi mới kiểm tra, xử lý theo kiểu thả gà ra rồi đuổi bắt sẽ rất khó” - ông Phụng kiến nghị.
Trong thực tế công việc quản lý, cấp phép kinh doanh, khảo nghiệm kiểm nghiệm, cấp hợp quy hợp chuẩn phân bón còn nhiều lỏng lẻo. Chẳng hạn, Bộ công thương giao cho cho trung tâm Khảo nghiệm vùng Nam bộ cấp phép hai cái phân DAP và phân lân nung chảy, nhưng công ty này đã cấp vượt thẩm quyền hơn 1.270 sản phẩm.
Thanh tra Bộ NN&PTNT vừa công bố 11 doanh nghiệp được Cục Trồng trọt cấp giấy cho phép chứng nhận hợp quy sản phẩm phân bón đều sai phép...Ông Hồ quang Thái
(phó chánh văn phòng ban chỉ đạo 389 quốc gia)
Phân bón giả không chỉ gây mất uy tín cho nhãn hiệu của những đơn vị làm cho ăn đàng hoàng, khiến thiệt hại cho dân cày, công ty mất động lực đầu tư nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới.
Do đó, PVFCCo áp dụng nghiêm quy định “các sàn phân phối những sản phẩm phân bón Đạm Phú Mỹ buôn bán hàng gian, hàng kém chất lượng sẽ bị cắt hợp đồng”.
Ông Đặng Hữu Thắng (phó ban tiếp thị truyền thông PVFCCo)