Toàn quốc Thực chất: Mất ngủ là dấu hiệu của bệnh gì?

Mất ngủ, khó ngủ, rối loạn giấc ngủ ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt cũng như chất lượng cuộc sống của người bệnh. Mất ngủ cũng là một dạng rối loạn giấc ngủ thường gặp tình trạng này được hiểu là gặp khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ, ngủ không sâu giấc, thức dậy quá sớm, mệt mỏi sau khi ngủ dậy... Thực chất, mất ngủ là dấu hiệu của bệnh gì?

Mất ngủ là gì?
Giấc ngủ có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể con người, khi cơ thể rơi vào trạng thái ngủ đồng nghĩa với việc hoạt động của các cơ quan nội tạng cũng ngừng hoạt động. Thời điểm lúc này cơ thể sẽ có thời gian nghỉ ngơi, thả lỏng và phục hồi năng lượng để chẩn bị cho hoạt động sống của ngày hôm sau.

Một giấc ngủ đảm bảo chất lượng phải đáp ứng được các yếu tố như: ngủ sâu giấc, thoải mái và tỉnh táo sau khi ngủ dậy,.... Trung bình một ngày, cơ thể người bình thường phải cần 7 - 8 tiếng để ngủ, con số này có thể thay đổi và dao động từ 4 - 11 giờ tùy thuộc vào cơ địa, nhu cầu của mỗi người.

Mất ngủ là một dạng rối loạn giấc ngủ thường gặp, tình trạng này được hiểu là gặp khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ, ngủ không sâu giấc, thức dậy quá sớm, mệt mỏi sau khi ngủ dậy... Đây là một trong những vấn đề y tế thường gặp, nếu tình trạng mất ngủ diễn ra kéo dài sẽ khiến cơ thể rơi vào trạng thái mệt mỏi gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống hàng ngày.

Theo y khoa mất ngủ được chia thành 2 dạng là cấp tính và mãn tính. Ở trường hợp cấp tính, mất ngủ thường sẽ kéo dài dưới 1 tháng nếu tình trạng này kéo dài nhiều hơn 1 tháng thì được gọi là mất ngủ mãn tính. Đây là bệnh lý xảy ra khá phổ biến hiện nay, bệnh có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào do nhiều nguyên nhân khác nhau.


Các loại mất ngủ thường gặp nhất hiện nay
Có nhiều dạng mất ngủ khác nhau, trong đó phổ biến nhất có thể kể đến như sau:

1. Mất ngủ ban đêm
Những người bị bệnh mất ngủ ban đêm sẽ có các triệu chứng điển hình như khó đi vào giấc ngủ vào mỗi tối, ngủ chập chờn không sâu giấc. Giấc ngủ đêm cũng không kéo dài 6 - 8 tiếng như bình thường mà chỉ rơi vào khoảng 3 - 4 tiếng là đã tỉnh giấc.

2. Mất ngủ kéo dài/ mất ngủ kinh niên
Mất ngủ nếu không được điều trị kịp thời sẽ kéo dài và trở thành tình trạng mất ngủ kinh niên, dẫn đến nhiều khó khăn và bất tiện trong cuộc sống. Tình trạng mất ngủ này kéo dài sẽ khó điều trị hơn, đòi hỏi người bệnh phải kiên trì tuân theo phác đồ điều trị từ các bác sĩ chuyên khoa.

3. Mất ngủ sau sinh
Phụ nữ sau sinh hay mất ngủ do nhiều nguyên nhân khác nhau như: Cảm giác đau ở vết thương ( vết mổ hoặc vết khâu tầng sinh môn), mất ngủ do thường xuyên thức khuya chăm con nên bị rối loạn giấc ngủ, tình trạng trầm cảm sau sinh...

4. Rối loạn giấc ngủ
Rối loạn giấc ngủ bao gồm tình trạng mất ngủ, ngủ rũ ban ngày và cả việc ngủ quá nhiều nhưng không cảm thấy đủ, rối loạn nhịp thức - ngủ. Nguyên nhân rối loạn giấc ngủ có thể do cử động chi có chu kỳ hay ngủ rũ, hội chứng chân không yên, ngáy và ngưng thở lúc ngủ, mộng du và nghiến răng...

Mất ngủ là dấu hiệu của bệnh lý gì?
Có rất nhiều câu hỏi thắc mắc về chứng mất ngủ là dấu hiệu của bệnh gì? Theo các chuyên gia tình trạng mất ngủ có thể là dấu hiệu của một số các bệnh như:

• Bệnh dị ứng
• Bệnh viêm khớp
• Bệnh tim
• Các vấn đề về tuyến giáp
• Bệnh trào ngược dạ dày thực quản
• Thay đổi nội tiết tố: Độ tuổi trung bình ở phụ nữ mãn kinh là 50 tuổi, ở giai đoạn này là sự thay đổi nội tiết tố có thể khiến phụ nữ ngủ không ngon giấc.
• Bệnh lý tâm thần
• Bệnh lý liên quan đến giấc ngủ ( ngưng thở khi ngủ, chứng hoảng sợ trong giấc ngủ, mộng du...)

Triệu chứng mất ngủ
Các triệu chứng thường gặp của bệnh mất ngủ thường bao gồm:

• Khó ngủ vào ban đêm
• Dễ tỉnh giấc vào ban đêm hoặc thức dậy quá sớm
• Mệt mỏi, uể oải, không thấy thư giãn sau khi ngủ
• Lo lắng các vấn đề liên quan đến giấc ngủ
• Thường xuyên mệt mỏi, buồn ngủ vào ban ngày
• Cáu gắt, lo lắng, tâm trạng thay đổi thất thường
• Khó tập trung, suy giảm trí nhớ...

Các đối tượng dễ bị mất ngủ

Có thể thấy tình trạng mất ngủ xuất hiện ở mọi lứa tuổi và giới tính. Dưới đây là một số nhóm đối tượng có thể dễ bị mất ngủ hơn bao gồm:

• Người cao tuổi: Những người trên 60 - 65 tuổi dễ bị mất ngủ hơn do những thay đổi của cơ thể liên quan đến lão hóa. Bên cạnh đó người cao tuổi còn dễ mắc các bệnh lý sử dụng thuốc gây ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
• Người đang mắc các bệnh lý: Các bệnh mạn tính và các cơn đau liên quan bệnh lý có thể làm tăng nguy cơ mất ngủ. Một số bệnh dễ dẫn đến mất ngủ bao gồm như: bệnh tiểu đường, viêm khớp, mất trí nhớ, Parkinson, đau cơ xơ hóa, trào ngược đường tiêu hóa,...
• Phụ nữ: Theo một số thống kê cho thấy phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh mất ngủ cao hơn so với nam giới do các vấn đề như: chu kỳ kinh nguyệt, thai kỳ, rối loạn nội tiết tố...
• Người đang gặp các yếu tố tâm lý: Người thường xuyên có áp lực, căng thẳng hay gặp nhiều vấn đề trong cuộc sống cũng có xu hướng khó ngủ, mất ngủ.
• Người làm ca đêm/thay đổi múi giờ: Những người phải thường xuyên làm ca đêm, giờ ngủ không cố định hoặc những người đi du lịch, du học ở một quốc gia khác trái múi giờ cũng dễ bị mất ngủ hơn.
• Người có lối sống thiếu khoa học: Hút thuốc lá, uống rượu, bia, ít vận động, ăn uống thiếu chất dinh dưỡng... cũng là các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc chứng mất ngủ.

Phòng ngừa mất ngủ như thế nào?
Tình trạng mất ngủ có thể được phòng ngừa, hạn chế một cách đơn giản thông qua các thói quen tốt như:

• Duy trì giờ đi ngủ và giờ thức nhất quán hàng ngày, kể cả cuối tuần.
• Vận động nhẹ nhàng nhằm thúc đẩy giấc ngủ ngon hơn.
• Kiểm tra các loại thuốc đang uống để xem liệu chúng có góp phần gây ra chứng mất ngủ hay không. Nếu không chắc về các loại thuốc mà bạn đang sử dụng hãy trao đổi với bác sĩ y khoa.
• Không ngủ trưa quá mức. Thời gian lý tưởng cho một giấc ngủ trưa là từ 20 - 40 phút và không quá 60 phút.
• Tránh hoặc hạn chế caffenie và rượu, không sử dụng nicotine.
• Không ăn uống quá nhiều vào buổi tối, đặc biệt là trước khi ngủ.
• Không cài đặt quá nhiều thiết bị điện tử trong phòng ngủ để tránh sử dụng thiết bị như: tivi, điện thoại, máy tính trước khi ngủ.
• Thư giãn nhẹ trước khi đi ngủ, chẳng hạn như tắm nước ấm, đọc sách hoặc nghe nhạc nhẹ.

Tuổi tác càng cao thì mức độ lão hóa của não cũng cao hơn dẫn đến tình trạng rối loạn chức năng hoạt động tại não gây nên tình trạng đảo lộn giấc ngủ, ngủ nhiều vào ban ngày và ít ngủ, khó ngủ vào ban đêm. Chính vì thế, việc chăm sóc và đầu tư vào chất lượng giấc là vấn đề vô cùng quan trọng. Nếu bạn và người thân đang bị mất ngủ kéo dài nhưng không thể khắc phục được hãy đến bệnh viện lớn hoặc cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán, điều trị kịp thời.

Nguồn: chualanhbenh.com